Widzialne, niewidzialne. Fotografie Tadeusza Wańskiego (66 obiektów)
Do czołowych reprezentantów polskiego piktorializmu należał Tadeusz Wański. Urodził się w 1894 r. w Środzie Wielkopolskiej. Fotografią zainteresował się jako człowiek już dorosły, dobiegający trzydziestki. Szybko jednak rozwinął swój ponadprzeciętny talent. Rok po rozpoczęciu pierwszych fotograficznych poszukiwań zdobył brązowy medal na I Wszechpolskiej Wystawie Fotografii „Światłocień” w Poznaniu w 1923 r. W następnych latach intensywnie i z powodzeniem wystawiał swe prace w Polsce, we Francji, w Stanach Zjednoczonych czy w Japonii. Był aktywnym organizatorem fotograficznego środowiska, prezesem poznańskiego Towarzystwa Miłośników Fotografii i współtwórcą Fotoklubu Polskiego.
Związany wcześniej z Poznaniem, w 1938 r. zamieszkał w Gdyni i pozostał w niej do końca swojego życia (zmarł w 1958 r.). Zajmował się fotografią, ale także prowadził firmę handlującą kawą i herbatą, której był współzałożycielem. W tym czasie stworzył wiele pięknych obrazów Gdyni, Gdańska i Sopotu, przede wszystkim skupiał się na okolicznych pejzażach. Jak wspomina syn artysty, ulubionym plenerem Tadeusza Wańskiego były wzgórza morenowe w pobliżu gdyńskich Działek Leśnych i Grabówka. Pejzaż stanowił główny temat jego twórczości, a malowniczych motywów poszukiwał również w Jugosławii, do której podróżował w latach 30. XX w.
Kolekcja „Widzialne, niewidzialne. Fotografie Tadeusza Wańskiego” to zbiór zdigitalizowanych 66 fotografii Tadeusza Wańskiego, pozyskanych przez Muzeum Miasta Gdyni dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2021 r. muzeum otrzymało dotację, pochodzącą z państwowego funduszu celowego, w ramach programu „Narodowa Kolekcja Sztuki Współczesnej 2021”, na zakup 11 fotografii z podróży fotografika do Jugosławii w pierwszej połowie lat 30. XX wieku. Cała kolekcja stanowi największy zbiór jego dzieł wśród krajowych muzeów.
Katarzyna Piotrowska
Wybrana Literatura
Dariusz Małszycki, Fotografik Tadeusz Wański (1894-1958) – gdyński piktorialista, „Rocznik Gdyński” 2016, nr 28, s. 155-162.
Katalog wystawy Tadeusz Wański. Fotografie 1939-1957, Gdynia 2008.
