Budowa portu we Władysławowie (76 obiektów)
W ramach rozwoju infrastruktury morskiej na polskim brzegu Bałtyku w 1936 roku rozpoczęto prace nad budową portu rybackiego w Wielkiej Wsi. Budowany port nazwany został „Władysławowem” na cześć XVII-wiecznego fortu króla Władysława IV, który stał w tym miejscu. Prace prowadziło Konsorcjum Francusko-Polskie, to samo, które budowało port w Gdyni. Opracowaniem projektu portu zajmował się inż. Zygmunt Adamski z Urzędu Morskiego. 3 maja 1938 roku nastąpiło uroczyste otwarcie i poświęcenie portu, który wówczas składał się z dwóch falochronów (Wschodniego i Zachodniego) – osłaniały one cztery pomosty. Najdłuższy przeznaczony był dla statków Żeglugi Przybrzeżnej i jachtów, pozostałe dla kutrów rybackich. W chwili wybuchu II wojny światowej port we Władysławowie był drugim pod względem wielkości portem polskim.
W zbiorach Muzeum Miasta Gdyni znajduje się album fotograficzny z 76 czarno-białymi zdjęciami. Do przygotowania albumu wykorzystano blok kartonowy z białymi kartkami, na których naklejono w narożnikach 76 czarno-białych fotografii. Nie znamy ich autora, wiemy jedynie, że zostały wywołane w znanym gdyńskim zakładzie fotograficznym „Foto-Elite”.
Przeglądając je, można prześledzić, jak przebiegała budowa portu rybackiego we Władysławowie od marca 1936 roku do momentu poświęcenia portu w maju 1938 roku. Album otwiera zdjęcie grupowe inżynierów budujących port – wśród nich stoi inż. Tadeusz Wenda. Ponadto możemy zobaczyć, m.in.: brzeg w rejonie budowanego portu, tzw. budynek sprzedaży ryb, bocznicę kolejową prowadzącą od dworca w Wielkiej Wsi, kafary przy pracy oraz budowę poszczególnych fragmentów portu – Falochronu Wschodniego i Falochronu Zachodniego. Fotografie ukazują także skutki szalejących w 1936 roku sztormów, m.in. wyrzucony na brzeg jacht.
Na końcu albumu znajdują się zdjęcia z otwarcia portu we Władysławowie, na których widać biskupa chełmińskiego Stanisława Okoniewskiego, a także obelisk upamiętniający to wydarzenie.
Katarzyna Piotrowska
Wybrana literatura:
Witold i Andrzej Tubielewiczowie, Porty Wybrzeża Gdańskiego, Gdańsk 1973.
